صورتبندی دکتر فاضلی از اعتراضات پاییز 1401: به حق معترضند

«تحلیل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ناآرامی‌‌‌های اخیر ایران» با حضور دکتر حسین عبده‌‌‌تبریزی کارشناس اقتصادی، دکتر احمد زیدآبادی روزنامه‌‌‌نگار و تحلیلگر سیاسی و دکتر محمد فاضلی جامعه‌‌‌شناس در نشست و نقد و نظر گروه رسانه‌‌‌ای «دنیای‌اقتصاد» برگزار شد. کارشناسان در این نشست ریشه‌‌‌های اعتراضات را از ابعاد مختلف بررسی کرده و به بیان راه‌‌‌های احتمالی حل آن پرداختند. دکتر فاضلی، راه‌‌‌حل را شروع «بازی نشانه‌‌‌ها» دانست؛ یعنی هر دو طرف باید به هم امتیازاتی بدهند. این بازی باید از سوی حاکمیت آغاز شود و هریک یک گام جلو بیاید. کارشناسان معتقد بودند عوامل مختلفی که ظرف سال‌های گذشته بر جامعه ایران تحمیل شده، شرایط اعتراض را فراهم کرده است و ریشه اعتراضات تنها موضوعات اجتماعی نیست. دکتر محمد فاضلی پژوهشگر و جامعه شناس گفت: «در تحلیل و بررسی شرایط کنونی باید نگاه چندبعدی داشت. تحلیل‌‌‌های دهه ۹۰ نشان می‌دهد اقتصاد ایران تصویر آینده را تیره کرده است. پس این نسل حق دارد در مورد آینده معترض باشد.» به گفته او نسل جوان کنونی فراماده‌‌‌گرا شده است؛ به این معنا که خواسته‌‌‌هایش از امنیت و اقتصاد گذر کرده و ارزش‌‌‌هایی مانند حقوق زنان، محیط‌‌‌زیست و حیوانات را مورد توجه قرار داده است. این نسل با گفتمان جهانی نیز به‌واسطه اینترنت آشنا شده و دغدغه گرم‌شدن زمین را مانند همه دنیا دارد. فاضلی با بیان اینکه جنبش کنونی تنها متعلق به دهه ۸۰ نیست، گفت: «این نسل به نمایندگی از سایر گروه‌‌‌ها به خیابان آمده و وکالت آنها را دارد؛ چرا که بی‌‌‌پرواتر است.» به گفته او آنچه اکنون در خیابان‌‌‌ مطالبه می‌شود، پیش‌تر در خانواده‌‌‌ها در مورد آن بحث و بررسی شده و به نوعی اکنون تقسیم کار پنهان در میان این نسل‌‌‌ها انجام شده است. «معنی اولویت را نمی‌‌‌دانم، اما انسان بعد از آب و غذا، نیازمند احترام و امنیت است. قابلیت و قدرت دفاع از خواسته‌‌‌هایش را می‌‌‌خواهد و در بحث بین‌المللی، وجهه و عزت بین‌المللی می‌‌‌خواهد. مردم از جایگاه اعتبار پاسپورت‌‌‌ ایرانی حالشان بد است. چطور می‌‌‌توانیم وضعیت اقتصادی مناسبی ایجاد کنیم، بدون بهبود وضعیت جایگاه و اعتبار پاسپورت ایرانی؟ این اصلاح، امکان‌‌‌پذیر نیست. چه کسی گفته وضعیت اقتصادمان می‌‌‌تواند بهتر شود، بدون آنکه مشکل سازمان‌‌‌دهی جامعه و احترام و منزلت شهروندان رعایت شود؟» او با اشاره به واکنش‌‌‌های رسمی که نسبت به اعتراضات در بیش از ۴۰ روز گذشته رخ داده، آنها را بنزینی دانست که بر خشم عمومی ریخته شده و گفت: «به معترضان می‌‌‌گویند شما از بیرون تحریک شده‌‌‌اید. چیزی نمی‌‌‌دانید، این نگاه، تحقیرآمیز است.»