تورم عفوني صفاق گربه‌ها (FIP)
تورم عفونی صفاق(پرتونیت) يا FIP يك بيماري ويروسي به شدت مهلك است و در بين گربه‌هاي جوان كه از پناهگاه‌ها، پرورشگاه‌ها يا خانه‌هايي كه تعداد زيادي گربه در آنها نگهداري شود شايع‌تر است. صفاق پردة نازگي است كه ديواره‌هاي حفره شكم و بخش بزرگي از احشاء(مثل روده) را مي‌پوشاند. عامل ايجاد اين بيماري يك گونه از كروناويروس گربه‌ها (Feline Coronavirus) (FCOV) است. بيشتر گونه‌هاي كروناويروس بيماري مهمي ايجاد نمي‌كند يا در صورت ايجاد بيماري سبب مشکلات خفيفي مثل اسهال زودگذر (FECV) مي‌شوند. بنابر دلايلي مثل ژنتيك، استرس و عوامل تغذیه ای یا عوامل ناشناختة ديگر اين ويروس (FECV) بيخطر يا كم‌خطر مي‌تواند در بدن گربه تبديل به ويروس مهلك FIP گردد. برخلاف ساير كروناويروس‌هاي بيخطر كه توانايي خارج شدن از دستگاه گوارش را ندارند ويروس FIP میتواند به خارج از دستگاه گوارش انتقال پیدا کند و از طريق خون به ديگر قسمت‌هاي بدن (چشم، كليه، كبد، طحال، اعصاب)رفته و در این مناطق به صورت دائمي اقامت گزيده و باعث اختلالات شديد و ايجاد بيماري مهلكي به نام تورم عفوني صفاق در گربه شود. بنابراين FIP در هر جايي كه FECV وجود داشته باشد مي‌تواند ديده شود.
FIP بيشتر در گربه‌هاي جوان( 6 ماهه تا سه ساله) و در مكان‌هايي كه تعداد زيادي گربه (بيش از 5 عدد) نگهداري مي‌شوند ديده مي‌شود. با اين وجود اين بيماري مي‌تواند گربه‌ها در هر رده سني مخصوصا گربه های پیر را نیز مبتلا سازد.
نشانه‌هاي بيماري: باید توجه داشت در بچه گربه ها این بیماری دومین عامل عفونی مرگ ومیر و به وجود امدن بچه گربه ضعیف میباشد.
علائم اوليه FIP شامل ضعف و بي‌حالي پيش‌‌رونده، تب متناوب، عدم تغییر در اشتها یا گاهی بداشتهايي و كاهش وزن مي‌باشد. گربه‌هاي مبتلا به FIP مخصوصاً بچه ها رشد كند و آهسته‌تري نسبت به ديگر هم‌سن هایشان دارند. اغلب لاغر و پوشش موي كم‌جلا و نامناسبي دارند. تظاهر علایم بيماري از زمان الوده شدن حیوان به ویروس بسته به فرم آن از دو هفته تا چند سال مي‌تواند متغير باشد.
FIP مي‌تواند به دو فرم در گربه‌ها ديده شود 1- فرم تر يا ترشحی یا حاد 2- فرم خشك يا بدون ترشح یا مزمن
ندرتاً يك گربه مي‌تواند به هر دو فرم بيماري مبتلا شود. هركدام از اين فرم‌ها علائمي مختص به خود را داشته و از هم‌ديگر متمايز هستند. بنابراين FIP مي‌تواند در هر گربه علائمش كاملاً متفاوت از سایر گربه های مبتلا باشد.
گربه‌هاي مبتلا به فرم تر يا ترشحی به علت وارد شدن صدمه به عروق و نشت کردن مایع خون به خارج از رگ معمولاً شکمشان در اثر تجمع این مايعات که عموما زرد رنگ شفاف، غليظ و چسبناك هستند متورم شده و حالت بادكردگي به خود میگیرند به‌طوري كه به نظر مي‌رسد گربه حامله است. اين مايعات و ترشحات همچنين مي‌توانند به اطراف ريه‌ها رفته و با محدود نمودن فضاي اطراف ان سبب تنگی نفس حيوان گردند. از آنجاييكه بچه‌گربه‌هاي مبتلا به انگل‌هاي روده‌اي نيز فرم شکمشان ممکن است متورم و بادكرده باشد گهگاه ممكن است با FIP نوع تر در تشخيص اشتباه شوند.
فرم ترشح دار بيماري بسيار شايع‌تر از فرم خشك است.حیوان میتواند هوشیار یا بی حال باشد.تب خفیف،کاهش وزن،تنگی نفس،افزایش ضربان قلب،تورم کیسه بیضه ،رنگ پریدگی مخاط یا زردی از خود نشان دهد. كمتر از 10 درصد گربه‌هاي مبتلا به نوع ترشحی علائمي چشمي و يا عصبي از خود نشان مي‌دهند. تغيير در رنگ عنبيه مي‌تواند از علائم چشمي اين بيماري به حساب آيد.
25-33درصد گربه‌هايي كه فرم خشك مبتلا مي‌شوند مي‌توانند علائم عصبي حاصل از درگیری نخاع و یا مغز مثل ناهماهنگي در حركت، شل شدن پاهاي عقبي،حرکات سریع چشم، تشنج، تغييرات رفتاري، كج شدن سر و غيره را از خود نشان دهند. علائم فرم خشك معمولاً بسيار مبهم و غيراختصاصي هستند. مشکلات چشمی از علایم مهم این فرم از بیماری هستند.
گربه‌هاي مبتلا به فرم خشك تدريجاً وزن كم كرده، اشتهايشان را از دست مي‌دهند كه سبب ضعف و بي‌حالي مي‌گردد. در نوع خشك شروع علايم معمولاً بسيار تدریجی و آهسته پدیدار مي‌شوند .علايم این فرم بيشتر مرتبط با ارگاني است كه صدمه بيشتري ديده است.
گربه‌هاي مسن‌تر بیشتر به فرم خشك FIP و بچه گربه‌ها و گربه‌هاي جوان یا پیر به نوع تر بيماري دچار مي‌شوند. در نوع خشك توده‌هاي عفوني كوچكي گهگاه بر روي كليه، كبد، غدد لنفاوی روده‌ها و خود روده ايجاد كند که در سونوگرافی این توده ها می توانند به تشخیص بیماری کمک کنند.