اسماعیل کبیر سامانی (شوال ۲۳۴ هـ.ق. فرغانه – صفر ۲۹۵ هـ.ق. بخارا[۱]) از امیران دودمان سامانیان بود. وی شهر بخارا را به پایتختی برگزید و به زبان و فرهنگ پارسی دلبستگی بسیار داشت و رودکی سروده‌هایی در ستایش از وی دارد.
سلطنتاوت ۸۹۲ – نوامبر ۹۰۷ میلادی
جمادی‌الاول ۲۷۹ – محرم ۲۹۵ قمریپیشیننصر یکمجانشینامیر احمد
زادهمه ۸۴۹ میلادی
شوال ۲۳۴ قمری
فرغانهدرگذشتهنوامبر ۹۰۷ میلادی
محرم ۲۹۵ قمری
بخاراآرامگاه
آرامگاه اسماعیل سامانی، بخارا
فرزند(ان)امیر احمدنام کاملامیر ابوابراهیم اسماعیل بن احمد ماضیخانداندودمان سامانیپدراحمددین و مذهباسلام