روایت رادیو بی‌بی‌سی از تحولات انقلاب اسلامی ایران
رادیو بی‌بی‌سی، ده سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سلسله برنامههایی باعنوان «داستان انقلاب» پخش کرد. این برنامه دو بار پخش شد. بار اول به مناسبت دهمین سالگرد انقلاب اسلامی از 22 بهمن، تا 31 اردیبهشت 1368، در 28 قسمت که جمعهشبها پخش میشد و بعد از آن با توقف چند ماهه، این برنامه دوباره از هفتم مهر 1368 مفصلتر تکرار و از سرگرفته شد.
در دوره اول برنامه «داستان انقلاب» رادیو بی‌بی‌سی روایت خود را از نهضت ملی شدن صنعت نفت شروع کرد و به پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357 خاتمه داد، ولی در دوره دوم موضوع بحث این برنامه از دوره مشروطیت تا پیروزی انقلاب را در بر میگرفت.
قسمت اول: 1368/7/7
- عناصر تشکیلدهنده مشروطیت بهعنوان درآمد انقلاب 57.
گوینده BBC: انقلاب نقطه آغاز ندارد، تحولی تند است در امتداد تاریخ. از اینرو ریشههای ایران را باید در تحولات پیشین جست، که شاید مهمتر از همه نهضت مشروطه باشد. ایران با نهضت مشروطه به جهان نو گام نهاد و آرمانهای مشروطیت، یعنی استقلال، آزادی و حکومت قانون، پس از 70 سال آرمانهای انقلاب بود.
بعد از این مقدمه صدای امام خمینی پخش میشود: «تاکنون مردم ایران، تحت فشار بودند و مملکت ما استقلال هم نداشت. ما میخواهیم به مملکت استقلال بدهیم و به مردم هم آزادی و حکومت اسلامی هم یک جمهوری است، مثل سایر جمهوریها، قانونش قانون اسلام است.»
گوینده BBC: اینکه شاه در ماههای آخر سلطنتش از آرمانهای مشروطه یاری میجست، حاکی از خاطره زنده مشروطیت در ذهن مردم ایران بود.
سیطره خارجی، استبداد و انحطاط تازگی نداشت، اما بحرانهای مالی و اقتصادی اسباب نارضایتی شدید مردم شد و زمینه نهضت مشروطه را فراهم آورد.
در بخش اول و درباره نهضت مشروطه با کریم سنجابی، احسان نراقی، هما ناطق و محمدعلی جمالزاده مصاحبه کردند و بخشهایی از این گفتوگو پخش شد.