آتوسا مادر خشایارشاه که نخستین شاعر و ادیب ایران بود و از مشوقین آموزش و پرورش در عهد خود به شمار می رفت.
آتوسا یا آتشسا (550تا 475 پیش از میلاد) از شهبانوهای ایران، دختر کوروش کبیر و همسر دو پادشاه هخامنشی کمبوجیه و داریوش یکم و مادر خشایارشاه بود.