قطعا یکی از تاریک ترین و ناشناخته ترین موضوعات تاریخ معاصر ایران حمله و اشغال نظامی کشور در جریان جنگ دوم جهانی بود.
در جریان جنگ دوم جهانی، علی رغم دلبستگی رضاشاه به هیتلر، ایران بی طرف ماند. اما بعد از هجوم آلمان نازی به شوروی در سال 1941، توسط متفقین به مدت بیش از دو سال اشغال می شود.
ایران که به پل پیروزی معروف می شود به کرویدور اصلی برای رساندن تسلیحات و مایحتاج ارتش سرخ از سوی امریکا و انگلستان تبدیل می شود.
متفقین در این مدت کنترل کامل تمامی راهها و وسایل ارتباطی از جمله کامیونها و قطار شمال جنوب را در دست می گیرند. امری که به فلج شدن شبکه توزیع مواد غذایی در کشور منجر می شود.
متفقین علی رغم، قراردادی که با دولت ایران بسته بودند، از تامین نان برای مردم سر باز می زنند و مردم در گرسنگی و قحطی و بیماری غرق می شوند.
بنا بر مطالعات محمد قلی مجد، حدود 3 تا 4 میلیون نفر کشته می شوند.
پرداختن به این موضوع برای ما ایرانی ها بسیار پر اهمیت است. همانگونه که یهودی ها، به درستی، به بررسی تک تک پرونده های قربانیان جنگ دوم جهانی پرداخته اند و جهان را وادار به احترام و عذر خواهی کرده اند، ما نیز باید به احترام هموطنانی که مظلومانه و در خاموشی جان باخته اند به بررسی این فاجعه بپردازیم.
یکی از دلایل اصلی مناسب بودن ایران برای تبدیل شدن به پل پیروزی وجود راه آهن شمال جنوب بود. این راه آهن که از پول مالیات قند و چای ایرانی ها ساخته شد، اما از هیچ شهر بزرگی عبور نمی کرد و تنها از کوتاه ترین مسیر ممکن از دل کوههای زاگرس جنوب را به شمال می رساند. در هنگام تصویب طرح در مجلس، دکتر محمد مصدق بارها و بارها به نظامی بودن این طرح اشاره کرد و راهکارهای مختلف از جمله راه آهن شرق به غرب بر روی راه تاریخی ابریشم را پیشنهاد کرد. تنها دوسال بعد از پایان ساخت راه آهن شمال جنوب، پیش بینی مصدق به واقعیت پیوست.