کاروانسرای قصر شیرین

کاروانسرای قصر شیرین در دوره صفوی بنا شده و در خیابان شهدا واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۵۸۹۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده/ کاروانسرای در فاصله ۲۰ کیلومتری مرز ایران و عراق در مرکز شهر مرزی قصرشیرین واقع شده که معماری آن به سبک هنر ایرانی و اسلامی است. این کاروانسرا در زمان شاه عباس صفوی بر سر راه زایران عتبات عالیات و کربلای معلا با طول و عرض ۶۰ متر و ارتفاع پنج متر از داخل در زمینی به مساحت سه هزار و ۶۰۰ مترمربع ساخته شده است. این بنای تاریخی با توجه به شرایط اقلیمی این منطقه طراحی شده، به گونه‌ای که در گرمای شدید تابستان هوای داخل آن خنک و در سرمای خشک زمستان هوای داخل آن گرم است. کاروانسرای شاه عباسی قصرشیرین به وسیله سنگ و آجر ساخته شده که در برخی از قسمت‌های آن از جمله ورودی نیز آجرهای بناهای ساسانی به کار رفته است. در گذشته کاروان‌های زیارتی و تجاری در فصل تابستان با قرار گرفتن در حیاط بیرونی و بردن بار و بنه خود به درون اتاقک‌ها که به وسیله یک رواق به آن متصل است به استراحت پرداخته و در فصل سرما در درون دالان‌های درونی کاروانسرا که گرم می‌ماند، استراحت می‌کردند. در درون هر راهرو یا دالان و یا شبستان چندین حجره قرار دارد که هر حجره دارای طاق‌های هلالی شکلی است که به وسیله رواق‌هایی به اتاق‌های کوچک‌تری متصل می‌شود و این حجره‌ها برای نگهداری بارهای تجاری استفاده می‌شد و گاهی نیز محل استراحت مسافران بود. در چهار ضلع دیوار دور این کاروانسرا برج‌های نگهبانی برای حضور نگهبانان احداث شده که وظیفه حفاظت و حراست از کاروان‌ها را در مقابل حمله دزدان و غارتگران برعهده داشته‌اند. یکی از شاهکارهای این بنای تاریخی احداث طاق‌های گنبدی است که به منظور استحکام طاق‌هایی به فاصله چند متر از یکدیگر به صورت گنبدی زده‌اند که از نمای بیرون و بالای پشت بام گنبدی شکل و از داخل با یک ظرافت زیبایی به صورت چهار ضلعی که از ابتدا و دهانه طاق بزرگ و هر چه به انتهای طاق می‌رود کوچک‌تر و باریک‌تر می‌شود بنا شده است. در پی جنگ تحمیلی و نیز زلزله سال‌های ۹۶ و ۹۷ بخشهایی از ان اسیب دید این کاروانسرا در دوران انقلاب اسلامی بازسازی شده و بخشی از کاروانسرای عباسی قصر شیرین از سال ۱۳۸۷ به موزه مردم‌شناسی اختصاص داده شده‌