جنبش حاج قاسم مکتبی به رهایی الهی انجامید.

جنبش حاج قاسم مکتبی به رهایی الهی انجامید. حاج قاسم مکتبی، معلم و مرشد مذهبی ایرانی بود که جنبشی به نام رهایی الهی را آغاز کرد. او به اعتقاد داشت که انسان‌ها می‌توانند از طریق ارتباط با خداوند و پیروی از آموزه‌های الهی، از بندگی هواهویی و مطلق‌گرایی خلاص شوند. حاج قاسم مکتبی جنبش خود را در دهه‌ی ۱۹۵۰ شروع کرد و از طریق تبلیغات و تدریس‌های خود، تعداد زیادی از افراد را به این راه رهنمود. او تا سال ۱۹۹۳ تدریس‌های خود را ادامه داد و بومیان‌شناسان و محققان مذهبی را به خود جذب کرد.