نقش عوام و خواص در فتنه ها از صدر اسلام تا کنون

مقوله خواص و عوام از جمله مباحثی است که از زمان‌های گذشته، همواره مورد توجه بوده است. یعنی حتی در ادوار گذشته نیز دو گروه خواص و عوام تشکیل‌دهنده محیط اجتماعی بوده‌اند.جامعه به دلیل عملکرد منفی یکی از این دو گروه دچار انحطاط و گاهی به دلیل عملکرد مثبت آنان مسیر کمال و خوشبختی را طی می‌کند. البته اشتباهات خواص در امور اجتماعی اثر منفی و تخریبی بیشتری دارد ولی اگر عوام دچار اشتباهی شوند، میزان خسارت، بسیار کمتر خواهد بود، زیرا مسئولیت کمتری بر دوش آنها نهاده شده است. از سوی دیگر به همان میزان که اشتباهات خواص جبران‌ناپذیر است، عملکرد مثبت آنها در روند پیشرفت و خوشبختی جامعه نقش‌آفرین خواهد بود. در این مقاله بحث بر سر این است که خواص و عوام چه کسانی هستند و ویژگی‌های آنان با توجه به دیدگاه نهج‌البلاغه چه می‌تواند باشد.در یکی از توصیه‌های حضرت علی(ع) به مالک‌اشتر از دو طایفه عامه و خاصه نام برده شده و هر یک به اوصاف و ویژگی‌های منصف گشته‌اند. «باید محبوب‌ترین کارها در نزد تو اموری باشند که در حق با میانه‌روی موافق‌تر و در عدالت عام‌تر و گسترده‌تر و با رضایت رعیت هماهنگ‌تر است. چرا که خشم عامه مردم، خشنودی خواص را بی‌اثر می‌سازد و ناخشنودی خاصان، در عین رضایت عموم جبران‌ناپذیر است و احدی از رعایا از نظر هزینه زندگی در حالت آسایش و صلح بر والی سنگین‌تر و به هنگام بروز مشکلات در همکاری کمتر و در اجرای انصاف ناراحت‌تر و به هنگام درخواست سؤال پراصرارتر و پس از اعطا و بخشش کم سپاس‌تر و به هنگام منع خواسته‌ها دیرعذرپذیرتر ودر ساعات رویارویی با مشکلات کم استقامت‌تر از خواص نمی‌باشند. ولی پایه دین و جمعیت مسلمین و ذخیره دفاع در برابر دشمنان، تنها عامه امت‌اند. بنابراین باید گوش تو به آن
ویدیوهای مرتبط
ویدیوهای جدید